Voor diegene die nog niet eerder gehoord hebben van de “Pink Faun I2S Audio Bridge”
Kunnen het beste eerst mijn review van 2015 lezen.
Link: http://modelpromo.nl/PinkFaun_I2S_Bridge.htm

Dit artikel gaat over de vraag:

Hoe sluit ik het beste mijn DAC aan op mijn zelfgebouwde audio PC?

Om een antwoord op deze vraag te krijgen moet je eerst weten op welke manier je DAC
aangesloten kan worden, en welke manier in jouw oren het beste klinkt.

DAC’s kunnen op doorgaans op 3 verschillende manieren verbonden worden met een audio PC:

S/PDIF (coax/optisch digitaal)

Dit is een al veroudere manier om digitale audiofiles te transporteren.
S/PDIF kan alleen PCM files transporteren van maximaal 32bit/192 kHz.
en is dus niet geschikt voor de nieuwere en grotere DSD, DXD audio files.
Toch zit deze aansluiting op veel (nieuwe) DAC’s.

S/PDIF mag ondertussen wel gedateerd zijn
Dit neemt niet weg dat S/PDIF niet erg goed kan klinken!
Er zijn namelijk erg goed klinkende S/PDIF DAC’s te koop, zoals de
“Tentlabs b-DAC mkII” die veel beter klinkt dan menig andere USB DAC’s.

USB

De meeste DAC’s die momenteel verkrijgbaar zijn hebben een USB aansluiting waarmee de DAC verbonden kan worden.
Dit kan zijn: een streaming apparaat, versterker, of zelfbouw audio PC.
USB is populair omdat het goedkoop, veelzijdig en kan ook de nieuwere en grote DSD, DXD en PCM audio files transporteren.

Maar het nadeel is dat USB DAC’s vaak (niet allemaal) niet echt muziekaal klinken.
Het geluid klinkt een beetje onwerkelijk, te dynamisch, vermoeiend niet organisch.

Dit komt omdat USB DAC chips (bv: ESS) niet alleen erg goedkoop zijn, maar ook erg geintergreerd
Dit is vooral gemakkelijk voor de fabrikant, deze hoeft eigenlijk niets anders hoeft te doen dan de chip in een behuizing te plaatsen, en klaar is het product.
De marge (winst voor de fabrikant) is hierdoor hoog, maar de kwaliteit voor de consument is hierdoor laag.
Het is dus beter om te investeren in een DAC met een betere (duurdere) DAC chip zoals "Burr Brown" of een goede ladder DAC (R2R) zoals de open source community DAC genaamd: "DSС2 v2"

Voorbeeld: In mijn Audio-gd Master 7 DAC zitten maar liefst 8 (!)
Burr Brown DAC chips van het type: PCM1704UK
Deze kosten nu ongeveer 70 dollar per stuk.
Mijn DAC heeft dus al een kost prijs van 560 dollar alleen al aan DAC chips...
Kwaliteit kost geld, maar betaal nooit te veel voor een DAC.
Een dure DAC waarin een ESS chip zit is zonde van je geld! je kunt dan beter op Aliexpress
een ESS DAC kopen voor rond de 200 euro, en die klinkt waarschijnlijk nog beter ook :-)

Dit komt omdat USB nooit ontworpen is voor het transporteren van High Definition audio.
Omdat digitale audio bestanden toch te kunnen transporten over USB
moet de data eerst d.m.v een ingebouwde interface chip (bv: Amanero of XMOS) worden omgezet.
Daarnaast moet de data worden omgezet in een door de fabrikant zelf ontwikkeld protocol.
Wederom omdat USB deze functionaliteit niet van zich zelf heeft.

Bij al deze omzettingen kan het dus mis gaan.
Dat neemt niet weg dat er ook goed klinkende USB DAC zijn.
Zo heb Ik heb zelf goede ervaringen met de “Amanero Cobo384 module”
Deze module word door veel fabrikanten gebruikt en heeft erg goede specs.


                                                                                             "USB pinout"

Samengevat:

Sommige USB DAC’s klinken erg goed, en andere beduidend minder, en andere klinken gewoon erg slecht.

Hoe het uiteindelijk klinkt hangt allemaal af van veel factoren, belangrijk gegeven is de kwaliteit van de implementatie van alle aspecten van de DAC door de leverancier.
(voeding, digitale deel, analoge deel, gebruikte DAC chip, klok, etc)

I2S

i2S: a serial link especially designed for digital audio.
The serial bus has only to handle audio data, while the other signals, such
as sub-coding and control, are transferred separately.
To minimize the number of pins required and to keep wiring simple, a 3-line serial
bus is used consisting of a line for two time-multiplexed data
channels, a word select line and a clock line.

- serial data (SD)
- word select (WS)
- continuous serial clock (SCK)

“ I²S” HDMI pinout
(Audio-gd)

 

 

Opmerking:
Er is geen officiële "I2S" -standaard.
Daarom heeft elke audiofabrikant zijn eigen specifieke "I2S" implementatie.
Hierboven staat de "I2S" -implementatie van "I2S" via HDMI van het merk "Audio-gd"

Pink Faun heeft ook gekozen voor HDMI om I2S signalen te transporteren

I2S is een protocol
Belangrijk om te weten is dat I2S is ontworpen destijds voor “PCM only”.
DAC’s met een I2S aansluiting kunnen daarom doorgaans alleen PCM audio files aan van max 32bit/192 kHz.
I2S is wel een standaard voor digitale interne verbindngen binnen een apparaat
maar het is geen gestandaliseerde verbinding van High Resolution audio tussen DAC fabrikanten onderling.
Daarom zie je ook dat verschillende frabikanten ieder hun eigen kabels en connectors gebruiken
Audio-Gd gebruikt I2S over HDMI, terwijl andere BNC, of RJ45 gebruiken.
Pink Faun heeft net als Audio-Gd gekozen voor HDMI

Ook zie je dat sommige fabrikanten DAC’s maken die ook DSD audio bestanden kunnen afspelen over I2S.
Ze gaan hiermee ver buiten het boekje van de orginele specs.
Of dit verstandig is weet ik niet, ik heb hier geen ervaring mee.

Ik heb dus (nog) geen ervaring met het streamen van DSD en DXD over I2S
En dit ga ik ook niet doen, gewoon om de reden dat I2S hiervoor niet ontworpen is.
Tegen die tijd als ik behoefte heb om “DSD Native” te gaan streamen, dan koop ik wel een “DSD only” DAC met een Amanero Combo 384 interface die er wel voor ontworpen is.

Wat betreft de lengte van de I2S HDMI kabel
Zo lang de lengte van de HDMI kabel tussen audio PC en DAC niet langer is dan een meter gaat alles goed.

Wel mag gezegd worden dat een “I2S” DAC toch nog wel een beetje een “niche” is.
Er zijn maar een hand vol DAC fabrikanten die hun product leveren met deze aansluiting.
De lijst van fabrikanten word wel steeds groter.
Het zijn doorgaans wel de betere, en ook duurdere merken.

I2S word door velen wel gezien als de beste manier om PCM audio files te transporteren van de Audio PC (of streamer) naar de DAC.
Dit komt omdat I2S protocol speciaal ontworpen is voor deze taak,
en hier ook heel goed in is.
Zo word bv het “klok” signaal over een aparte lijn getransporteerd wat minder “Jitter”
tot gevolg heeft.
En er zijn bij I2S minder converterings momenten dan bij “audio over USB”, waardoor de signaal paden korter zijn.
Korter en simpeler klinkt in de praktijk ook vaak beter.


Ethernet (RJ45) – I2S DAC

Er is ook nog een vierde manier om een DAC aan te sluiten, namelijk via RJ45
Of te wel rechtstreeks via het Ethernet netwerk.
Hiervoor heb je wel een speciale DAC nodig (vaak “endpoint” of “bridge” genoemd)
Deze DAC heeft een Ethernet (RJ45) aansluiting en de DAC zet intern de audio data
meteen om in I2S, zodat het signaal intern verwerkt kan worden.
Er komt dus geen USB aan te pas.

Let wel:
Dit is niet helemaal het zelfde als een DAC met een “I2S – RJ45” aansluiting.
Want voor deze type DAC’s heb je nog steeds een speciale “I2S – RJ45 Bridge kaart” en een audio PC om het het audio signaal om te zetten naar I2S over Ethernet (RJ45)

Waar ik het nu over heb is een “speciale” DAC (of endpoint genoemd) die rechtstreeks aangesloten zit op het ethernet netwerk.

Voor deze I2S DAC’s heb je eigenlijk geen audio PC weer nodig!
Geen USB kabels, en ook geen speciale “I2S Bridge PCI-E kaart.

Deze “Ethernet I2S DAC’s” kun je heel gemakkelijk in elke ruimte waar je muziek wilt horen aan het bestaande netwerk aansluiten.
De “HiFi Berry DAC+ XLR” is een goed voorbeeld van een “I2S DAC” die rechtstreeks aan
het netwerk gekopeld kan worden. Het is eigenlijk een Audio PC + Bridge + DAC in een!

Welke aansluiting moet ik nu kiezen ?

Zelf in het bezit van een Audio-Gd Master 7 DAC (8 X Bur Brown 1704 UK) die maximaal 32bit/192 kHz aankan,
en naast een “Amanero Combo 384 – USB” ook een “I2S – HDMI” en een “S/PDIF” ingang heeft.
Hierdoor kan ik dus een goed vergelijk maken welke verbinding het mooiste klinkt op mijn DAC.

Wel belangrijk is om te realiseren dat de uitslag van dit review dadelijk dus wel DAC specifiek is.
Het kan dus goed zijn dat bij een type DAC van merk X de “ I2s” ingang het beste klinkt,
en dat bij een andere DAC van merk Y weer een ander type ingang beter klinkt.
We moeten dus oppassen om de conclusies niet te veel te gaan generaliseren.

Tot zover achtergrond informatie over verschillende manieren waarop je DAC kan aansluten met je zelfgebuwde audio PC.

Technisch kun je stellen:
Met USB kun je alle kanten uit, en deze aansluiting kan ook alle audio bestanden transporteren. (PCM, DSD, en DXD)

Als je voornamelijk “PCM Only” audio bestanden hebt (en ook een “PCM Only” DAC)
is de S/PDIF aansluiting een goede optie die zeker het proberen waard is.

Op het internet kun je voor minder dan 10 euro een zgn: “S/PDIF Out Braket” kopen,
die je eenvoudig in je zelfgebouwde audio PC kunt plaatsen.

(check je handleiding van je moederbord eerst om te kijken of je deze aansluiting hebt)

Met deze “S/PDIF Out Braket” krijgt je zelfbouw audio PC een echte “S/PDIF” coaxial digital output.

Afbeelding van een “SPDIF Optical and RCA Out Plate Cable Bracket” te koop op Aliexpress
voor onder de 10 euro

https://www.aliexpress.com/item/32810954369.html

i2S

I2S: een seriële link speciaal ontworpen voor digitale audio.

De seriële bus hoeft alleen audiogegevens te verwerken, terwijl de andere signalen dergelijke
als subcodering en controle, worden afzonderlijk overgedragen.
Om het aantal benodigde pinnen te minimaliseren en de bedrading eenvoudig te houden, een serieel met 3 regels
bus wordt gebruikt bestaande uit een lijn voor twee tijd-gemultiplexte gegevens
kanalen, een woordselectielijn en een kloklijn.

- serial data (SD)
- word select (WS)
- continuous serial clock (SCK)

 

Als je een DAC hebt die een “I2S” aansluiting heeft dan kun je kiezen voor de

“Pink Faun I2S Audio Bridge” PCI-E insteek kaart.
Ik heb in 2015 een review geschreven over deze kaart, en ik was toen erg te spreken over dit produkt.
Na het review moest ik daarom ook met pijn in hart de kaart terug geven aan de leverancier, want het klonk fantastisch!
Ik stond op het punt om er zelf eentje aan te schaffen, maar toen kwam de mogelijkheid
om mijn DAC te upgraden met een “Amanero Combo384” USB-I2S module.

Ik heb toen gekozen voor de Amanero oplossing, omdat je dan geen speciale I2S Bridge kaart meer nodig hebt, je hoeft alleen maar standaard USB kabel te gebruiken.
Ook kan de Amanero kaart DSD, en DXD audiofiles transporteren.
Wat I2S niet kan.

Na vele jaren met veel plezier naar High resolution muziek via de Amanero kaart geluisterd te hebben, miste ik toch het typisch analoge, en lekker rustige analoge? geluid van de Pink Faun I2S Audio Bridge.

Toen ik naar de website van de fabrikant ging ontdekte ik dat de Pink Faun I2S Audio Bridge ondertussen al enige revisies heeft gehad
en dat de kaart op veel punten verbeterd is.
Reden genoeg voor mij om de kaart nogmaals te gaan reviewen.

Vernieuwingen:

De Pink Faun I2S Audio Bridge heeft een modulaire opzet gekregen waarbij
de fabrikant een database bijhoud van alle fabrikanten die een I2S DAC maken
Pink Faun weet dus precies wat de desbetrefende I2S HDMI pin lay-out is
van iedere DAC.
Bij de bestelling van de Pink Faun I2S Audio Bridge moet je eerst jouw I2S DAC selecteren
waarna Pink Faun zorgt voor de juiste configuratie.
Op deze manier ben je er van verzekerd dat de kaart perfect gaat werken met je DAC

Een andere belangrijke vernieuwing is de mogelijkheid om de standard TCXO klok eenvoudig te upgraden.
Bij audio streamen met I2S bepaald dus de I2S kaart in de audio PC het tempo
Daarom is het belangrijk dat de “klok” die op de I2S kaart zit erg precies is.

De standaard klok geeft volgens Pink Faun al uitstekende resultaten
Maar als je wilt experimenteren met andere (preciezere, betere) TCXO klokken
dan behoord dit nu tot de mogelijkheden.

Pink Faun heeft met zijn HEA bridge systeem een zeer eenvoudig upgradesysteem gecreëerd voor het upgraden van de TCXO klok.
De klokupgrade bestaat uit een apart bordje wat heel eenvoudig op de HEA-brug te installeren is (zonder solderen of programmeren)
Deze klokupgrade kan ook in een later stadium plaats vinden, hiervoor is ook geen technische kennis vereist.
De klokupgrade is eenvoudig te plaatsen en de HEA bridge schakelt automatisch over naar de verbeterde klok.

Ik heb voor dit review gekozen om eerst de standaard versie te reviewen, omdat ik eerst wil weten hoe dat klinkt.

Installeren van kaart

Na de Pink Faun I2S Audio Bridge besteld te hebben, ontving de kaart in een anti-statisch zakje in een stevig doosje.
Wel zonder enige handleiding of drivers.
Wat ik al IT-er doorgaans wel gewend ben als ik bv een PCI-E kaart bestel.
Maar bij navraag bij de leverancier bleek dit normaal te zijn, de kaart zou standaard geen “drivers” nodig te hebben.
Ik ontving wel van de leverancier via mail nog ook een download locatie waar ik een optionele “driver” kon downloaden, waarmee je kan streamen dmv “kernel streaming”
In eerste instatie doe ik dit nog even niet, ik ga eerst de Pink Faun I2S Audio Bridge
standaard configureren en luisteren hoe dit gaat klinken.

Maar geen installatie handleiding…of enige andere info…



De kaart moet blijkbaar nog extra gevoed worden! met de Molex connector naar je voeding
of beter nog naar een externe lineaire voeding

Na het lezen van de “installation manual” blijkt dat voor de werking van de kaart ook de Molex voeding aansluiting gebruikt worden.

De kaart kan op twee manieren voeding krijgen:
1) via de voeding van de PC (via de Molex aansluiting),
2) of via een externe lineare voeding dmv de 5.5/2.5mm center positive DC jack aansluiting op de achter zijde.

Er staat staan geen technische specs vermeld van de kaart in de “installation manual” wat jammer is.
Want ik weet nu niet hoeveel stroom (Ampere) de kaart nodig heeft om goed te functioneren, dit zou fijn zijn om te weten mocht ik de kaart via een accu willen voeden.

Omdat ik de kaart eerst standaard ga testen, gebruik ik de “Molex” aansluiting.

Conclusie

Voor degenen die graag zelf audio-pc's bouwen en op zoek zijn naar de beste manier
om hun PCM DAC aan te sluiten op hun audio-pc, is deze Pink Faun I2S Audio Bridge een zeer goede oplossing.
De muziek klinkt in vergelijking met een USB-verbinding meer gedefinieerd, meer ontspannen, heeft ook meer details,het klinkt gewoon meer "analoog".

In mijn eerdere review uit 2015 van de Pink Faun I2S Bridge was ik al heel enthousiast over het product.
Na het beluisteren van de nieuwere versie, vond ik deze nog beter klinken.
Het enigste nadeel wat ik ondervond was het ontbreken van de goede handleiding voor de installatie van dit produkt.
Na meerdere keren mailen kreeg ik eindelijk een PDF toegestuurd, de "i2S Bridge" word mu echter
HEA Bridge genoemd, een beetje verwardend...?"
Deze chaotische en gebrekkige support kan toch wel wat beter vind ik.

Maar toch vind ik het product zo goed dat ik besloten heb om de "Pink Faun I2S Bridge" de zegel van recommodatie te geven: "Audio Dandy Approved"

Omdat als je echt serieus bent over high quality audiostreaming, is er geen andere manier
om dit beter te doen dan met de "Pink Faun I2S Bridge"
Dit product is niet alleen uniek, het verbetert ook de vreugde om naar muziek te luisteren.

 Ik vind dat dit product moet worden beschouwd als de enige juiste manier waarop je een DAC op een pc kunt aansluiten met een audio PC.

Goed gedaan Pink Faun!

Audio Dandy - Maarten van Druten ©2019